معرفی و آموزش نصب سیستم وب کنفرانس بیگ‌بلو‌باتن

223

بیگ‌بلو‌باتن یک سیستم اوپن‌سورس و رایگان جهت راه اندازی وب کنفرانس است که با امکانات بسیار بی نظیر امکان برگزاری هر نوع جلسات آموزشی و کاری راه دور را برای شما فراهم می‌کند.

اگر شما یک سازمان یا شرکت هستید که نیاز به برگزاری جلسات آنلاین و راه دور دارید یا یک آموزشگاه هستید که قصد دارید از روش‎های آموزش آنلاین و برگزاری کلاس‌های راه دور برای اساتید و دانش‌آموزان خود استفاده کنید یا هر نوع نیازی که ارتباط آنلاین تصویری به همراه یک سری امکانات خاص مورد نیاز شماست که توسط سیستم‌هایی که پایه مسنجر تصویری دارند نیاز شما را برطرف نمی‌کند یا می‌خواهید برای امنیت بیشتر جلسات، آن‌ها را در سرورهای داخل سازمان خود برگزار کنید به مقاله درستی وارد شدید، با ما همراه باشید تا با یکی از بهترین و کاملترین سیستم‌های وب کنفرانس رایگان آشنا شده و همچنین چگونگی نصب bigbluebutton را نیز با شما به اشتراک بگذاریم.

bigbluebutton چیست ؟

Bigbluebutton که با نام “bbb” نیز نام برده می‌شود یک سیستم وب کنفرانس رایگان و منبع باز است که برای جلسات آموزش آنلاین یا حتی جلسات کاری راه دور مورد استفاده قرار می‌گیرد که امکان به اشتراک گذاری اسناد ، وب‌کم، صدا، چت و دسکتاپ شما را در جلسه برگزار شده فراهم می‌کند همچنین علاوه بر این امکانات امکان ضبط جلسه نیز برای شما فراهم است.

از دیگر امکانات بیگ یلو باتم باید گفت این سیستم قابلیت دارد تا به عنوان یک افزونه با سیستم‌های مختلف یادگیری آنلاین مانند WordPress و Moodle به عنوان افزونه ادغام شود. جلسات برگزار شده توسط Bigbluebutton شامل دو نقش اصلی برای اعضای آن جلسه است :

بیننده: این نقش کاربری را می‌توان به عنوان دانشجو دید، دانشجو می‌تواند در جلسه حاضر شده و از امکاناتی مانند چت کردن، پاسخ به سوالات(یا نظر سنجی)، ارسال صدا و تصویر استفاده کند.
مجری: مجری را نیز میتوان به عنوان استاد در نظر گرفت که علاوه بر کلیه قابلیت های یک بیننده مجری می‌تواند بینندگان دیگر را غیرفعال یا نقش آنها را به مجری تغییر دهد.
آخرین نسخه هنگام نوشتن این مقاله ، BigBlueButton 2.2 است. می‌توانید جزئیات بیشتری در مورد “bbb” را در وب سایت رسمی بیگ‎بلو‎باتن مشاهده کنید.

آموزش نصب سیستم وب کنفرانس رایگان BigBlueButton 2.2

با توضیحات بالا تقریبا با BigBlueButton آشنا شدید و وقت اون رسیده تا اگر فکر می‌کنید این سیستم مناسب با نیاز شماست روش نصب آخرین نسخه آن را بی‌آموزیم.

در وب سایت های دیگر عموما نسخه ۱.۱ این سیستم آموزش داده شده که روش نصب نسبتا پیچیده‌ای دارد اما در آخرین نسخه بیگ بلو باتن روش نصب بسیار ساده و با استفاده از اسکریپت نصب کننده است و تنها با چند دستور می‌توانید در کمتر از ۳۰ دقیقه به هدف خود که نصب یک سیستم وب کنفرانس عالی با امکانات کامل و البته رایگان است برسید که در این مقاله ما به این روش آموزش را برای شما آماده کرده‌ایم.

به اطلاع کاربران گرامی میرسانیم نسخه جدید بیگ بلو باتن منتشر شده است که در پست جدید با عنوان بررسی امکانات جدید در نسخه Bigbluebutton 2.3 به بررسی آن پرداخته ایم که پیشنهاد میکنیم این پست را نیز مطالعه کنید. 

پیش نیازهای نصب

برای نصب نیاز به یک سرور‎مجازی لینوکس یا اختصاصی متصل به یک اینترنت پرسرعت با آخرین نسخه سیستم عامل Ubuntu 16 حداقل 4G حافظه رم که البته پیشنهاد می‌شود حدالامکان کمتر از ۸ گیگ نباشد و حداقل ۴ هسته پردازنده با قدرت پردازش ۲ گیگاهرتز و حداقل ۵۰ گیگابایت هارد

*توجه داشته باشید مشخصات سخت افزاری فوق با در نظر گرفتن کمترین امکانات بوده و هر‎قدر سرور شما قدرتمندتر باشد وب کنفرانس شما روانتر و همچنین قابلیت پشتیبانی از تعداد کاربر بیشتری را خواهد داشت.

تنظیمات فایروال

برای شروع به نصب ابتدا در فایروال سیستم عامل پورت‌های ۸۰ و ۴۴۳ در پروتکل tcp و پورت‎های ۱۶۳۸۴ تا ۳۲۷۶۸ در پروتکل udp را باز و همچنین اطمینان حاصل کنید که این پورت‎ها قبلا توسط سرویس دیگری اشغال نشده باشند.

اگر از فایروال خاصی استفاده نمی‌کنید با دستورات زیر می‌‌توانید پورت‌های ذکر شده را در سرور خود باز کنید

sudo ufw allow 80,443/tcp
sudo ufw allow 16384:32768/udp

دانلود اسکریپت نصب کننده و گزینه‌های آن

همانطور که بالاتر اشاره کردیم در این نسخه یک اسکریپت نصب آسان هم ارائه شده که کار نصب را بسیار ساده و سریع کرده است.

اسکریپت نصب کننده بیگ بلو باتن را میتوانید از آدرس زیر دریافت کنید

https://ubuntu.bigbluebutton.org/bbb-install.sh

گزینه‌های اسکریپت نصب کننده

با استفاده از فلگ -h می‌توانید راهنمای استفاده از آن را مشاهده کنید که خروجی آن به شکل زیر است

wget -qO- https://ubuntu.bigbluebutton.org/bbb-install.sh | bash -s -- -h
Installer script for setting up a BigBlueButton 2.2 server.

This script also supports installation of a separate coturn (TURN) server on a separate server.

USAGE:
    bbb-install.sh [OPTIONS]

OPTIONS (install BigBlueButton):

  -v <version>           Install given version of BigBlueButton (e.g. 'xenial-220') (required)

  -s <hostname>          Configure server with <hostname>
  -e <email>             Email for Let's Encrypt certbot
  -x                     Use Let's Encrypt certbot with manual dns challenges
  -a                     Install BBB API demos
  -g                     Install GreenLight

  -c <hostname>:<secret> Configure with coturn server at <hostname> using <secret>

  -p <host>              Use apt-get proxy at <host>

  -r <host>              Use alternative apt repository (such as packages-eu.bigbluebutton.org)
  -d                     Skip SSL certificates request (use provided certificates from mounted volume)

  -h                     Print help

OPTIONS (install coturn):

  -c <hostname>:<secret> Configure coturn with <hostname> and <secret> (required)
  -e <email>             Email for Let's Encrypt certbot (required)


EXAMPLES

Setup a BigBlueButton server

    ./bbb-install.sh -v xenial-220
    ./bbb-install.sh -v xenial-220 -s bbb.example.com -e [email protected]
    ./bbb-install.sh -v xenial-220 -s bbb.example.com -e [email protected] -g
    ./bbb-install.sh -v xenial-220 -s bbb.example.com -e [email protected] -g -c turn.example.com:1234324

Setup a coturn server

    ./bbb-install.sh -c turn.example.com:1234324 -e [email protected]

SUPPORT:
     Source: https://github.com/bigbluebutton/bbb-install
   Community: https://bigbluebutton.org/support

نصب بر روی یک آدرس آی پی بدون دامنه و SSL

با دستور زیر می‌توانید bbb را بر روی یک آدرس آی پی نصب کنید

wget -qO- https://ubuntu.bigbluebutton.org/bbb-install.sh | bash -s -- -v xenial-220

نسخه دمو BigBlueButton

این اسکریپت نسخه دمو را هم به صورت خودکار نصب می‌کند که با کامند زیر میتوانید آن‌را حذف کنید، نسخه دمو این امکان را فراهم میکند که پس از نصب و قبل از ادامه اتصال به ماژول‌های دیگر بتوانید مستقیما به سیستم وارد شده و امکانات آن‌را بررسی کنید.

sudo apt-get purge bbb-demo

اتصال BigBlueButton به ماژول‌هایی مانند وردپرس یا مودول

اگر قصد دارید سرور خود را به سیستم‌های دیگر مانند وردپرس یا مودول متصل کنید می‌توانید با کامند زیر آدرس API و رمز اتصال آن‌را دریافت کنید.

bbb-conf --secret

       URL: http://xxx.xxx.xxx.xxx/bigbluebutton/
    Secret: yyy

      Link to the API-Mate:
      http://mconf.github.io/api-mate/#server=http://xxx.xxx.xxx.xxx/bigbluebutton/&sharedSecret=yyy

نصب همراه با SSL

برای اینکه bbb-install.sh بتواند بر روی سرور شما یک SSL را نصب کند باید یک آدرس دامنه را به سرور خود متصل کرده و یا یک آدرس ایمیل بر روی همان دامنه داشته باشید. به عنوان آدرس دامنه می‌توانید از یک نام هاست یا ساب دامنه مانند bbb.example.com استفاده کنید.

برای نصب SSL صادر کننده آن که در اینجا LetsEncrypt است باید بتواند دامنه شما را وریفای کند.

وریفای SSL

وریفای SSL صادر شده توسط LetsEncrypt به دو روش زیر قابل انجام است.

روش اول قرار دادن فایل یا محتوای ارائه شده صادر کننده در مسیر مشخص شده است که در این روش صادر کننده با مشاهده وجود این فایل SSL شما را وریفای و صادر خواهد کرد.

روش دوم از طریق ایمیل و یک رکورد dns که در حین مراحل نصب این رکورد به شما نمایش داده می‌شود و باید آن را ایجاد کنید.

هر دو روش بالا توسط اسکریپت نصب کننده bbb قابل انتخاب است که پیشنهاد ما برای سرورهایی که در اینترنت در دسترس هستند یا به اصطلاح سرورهای پابلیک همان روش اول و برای سرورهای خصوصی که در اینترنت در دسترس نیستند روش دوم است.

توجه داشته باشید که در روش اول از قبل باید نام هاست مورد نظر به آی پی سرور شما اشاره داشته باشد و پورت ۸۰ و ۴۴۳ نیز به صورت عمومی باز باشند، که برای بررسی در دسترس بودن نام هاست می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید.

dig bbb.example.com @8.8.8.8

همچنین در سیستم عامل ویندوز اگر این ابزار را نصب ندارید می‌توانید با ابزار NSLOOKUP و دستور زیر اقدام به بررسی کنید.

nslookup -q=A bbb.example.com 8.8.8.8

پس از اطمینان از متصل بودن نام هاست به سرور از دستور زیر جهت نصب bbb استفاده کنید

wget -qO- https://ubuntu.bigbluebutton.org/bbb-install.sh | bash -s -- -v xenial-220 -s bbb.example.com -e [email protected]

در اینجا ما برای مثال از آدرس bbb.example.com استفاده کردیم که شما باید از آدرس مورد نظر خود و همچنین آدرس ایمیل خود استفاده کنید. با دستور بالا bbb همراه با SSL ولید صادر رایگان صادر شده توسط LetsEncrypt بر روی نام هاست مورد نظر شما نصب خواهد شد.

نصب همراه با SSL در سرور خصوصی

اگر سرور شما در یک شبکه خصوص است و نام هاستی که از آن وارد می‌کنید در شبکه اینترنت در دسترس نیست باید برای وریفای SSL از روش دوم که همان رکورد DNS است استفاده کنید، برای این منظور از فلگ -x در انتهای دستور قبلی استفاده می‌کنیم.

wget -qO- https://ubuntu.bigbluebutton.org/bbb-install.sh | bash -s -- -v xenial-220 -s bbb.example.com -e [email protected] -x

پس از اجرا پیام‌های زیر را مشاهده خواهید کرد که باید آن‌ها را با استفاده از کیبورد Y تایید کنید.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Would you be willing to share your email address with the Electronic Frontier
Foundation, a founding partner of the Let's Encrypt project and the non-profit
organization that develops Certbot? We'd like to send you email about our work
encrypting the web, EFF news, campaigns, and ways to support digital freedom.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
(Y)es/(N)o:

Are you OK with your IP being logged?
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
(Y)es/(N)o:

پس از تایید دو دیالوگ بالا به پیام زیر میرسید که با زدن کلید enter نصب ادامه خواهد یافت اما قبل از زدن کلید enter باید دی ان اس ارائه شده را در dns server خود ایجاد و اطمینان حاصل کنید که در دسترس و قابل دیدن در سطح اینترنت است .

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Please deploy a DNS TXT record under the name
_acme-challenge.bbb.example.com with the following value:

0bIA-3-RqbRo2EfbYTkuKk7xq2mzszUgVlr6l1OWjW8

Before continuing, verify the record is deployed.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Press Enter to Continue

در ادامه نصب حدودا پس از ۱۵ دقیقه به اتمام خواهد رسید اما به این نکته توجه داشته باشید که LetsEncrypt یک SSL 90 روزه است که هر ۹۰ روز نیاز به تمدید آن دارید که اطلاعیه تمدید آن به ایمیلی که در دستور نصب قرار داده‌اید ارسال خواهد شد و برای تمدید باید از دستور زیر استفاده کنید.

certbot --email [email protected] --agree-tos -d bbb.example.com --deploy-hook 'systemctl restart nginx' --no-bootstrap --manual-public-ip-logging-ok --manual --preferred-challenges dns --server https://acme-v02.api.letsencrypt.org/directory certonly

تا به اینجا تقریبا شما قادر هستید سرور bbb خود را راه اندازی و استفاده کنید اگر مایل به مشاهده سایر امکانات و گزینه های نصب هستید با ادامه مقاله با ما همراه باشید .

نصب همراه با فعال بودن API دمو

اگر مایل هستید API دمو نیز فعال باشد که البته پیشنها نمی‌شود می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید.

اخطار: فعال بون API دمو این امکان را برای عموم فراهم میکند که بتوانند بدون هیچ گونه نظارتی برای خود جلسه، کاربر، مجری ایجاد یا جلسات را ضبط کنند.

wget -qO- https://ubuntu.bigbluebutton.org/bbb-install.sh | bash -s -- -v xenial-220 -s bbb.example.com -e [email protected] -a

تعیین محل ذخیره سازی اطلاعات

به صورت پیشفرض bbb اطلاعات جلسات از جمله فایل‌های ضبط شده را در مسیر /var/bigbluebutton ذخیره می‌کند که هنگام نصب می‌توانید مسیر ذخیره سازی مورد نظر خود را نیز به آن معرفی کنید که اینکار با افزودن فلگ -m و سپس مسیر مورد نظر انجام می‌شود مانند مثال زیر :

wget -qO- https://ubuntu.bigbluebutton.org/bbb-install.sh | bash -s -- -v xenial-220 -m /mnt/test

در دستور بالا اطلاعات در مسیر /mnt/test ذخیره خواهند شد

برخی دستورات مورد نیاز برای مدیریت و رفع مشکل سرور بیگ‌بلو‌باتن

بررسی تنظیمات: با دستور زیر می‌توانید اطلاعات جامعی در خصوص سرور خود دریافت کنید که نمونه خروجی آن را نیز می‌توانید در زیر مشاهده کنید

sudo bbb-conf --check

sudo bbb-conf --check

BigBlueButton Server 2.2.0 (1571)
                    Kernel version: 4.4.0-142-generic
                      Distribution: Ubuntu 16.04.6 LTS (64-bit)
                            Memory: 16432 MB

/usr/share/bbb-web/WEB-INF/classes/bigbluebutton.properties (bbb-web)
       bigbluebutton.web.serverURL: http://178.128.233.105
                defaultGuestPolicy: ALWAYS_ACCEPT

/etc/nginx/sites-available/bigbluebutton (nginx)
                       server name: 178.128.233.105
                              port: 80, [::]:80
                    bbb-client dir: /var/www/bigbluebutton

/var/www/bigbluebutton/client/conf/config.xml (bbb-client)
                Port test (tunnel): rtmp://178.128.233.105
                              red5: 178.128.233.105
              useWebrtcIfAvailable: true

/opt/freeswitch/etc/freeswitch/vars.xml (FreeSWITCH)
                       local_ip_v4: 178.128.233.105
                   external_rtp_ip: stun:stun.freeswitch.org
                   external_sip_ip: stun:stun.freeswitch.org

/opt/freeswitch/etc/freeswitch/sip_profiles/external.xml (FreeSWITCH)
                        ext-rtp-ip: $${local_ip_v4}
                        ext-sip-ip: $${local_ip_v4}
                        ws-binding: :5066
                       wss-binding: :7443

/usr/local/bigbluebutton/core/scripts/bigbluebutton.yml (record and playback)
                     playback_host: 178.128.233.105
                 playback_protocol: http
                            ffmpeg: 4.1.1-0york1~16.04

/etc/bigbluebutton/nginx/sip.nginx (sip.nginx)
                        proxy_pass: http://178.128.233.105:5066


** Potential problems described below **

پس از سطر Potential problems خطاهایی که در سرور شما وجود دارد نمایش داده می‌شود که معمولا روش رفع آن نیز در همان پیام‌ها ذکر می‌شود.

ریست سرور: دستور زیر نیز تمامی سرویس‌های مرتبط با بیگ بلو باتن را ری‌استارت می‌کند

sudo bbb-conf --restart

وضعیت سرویس‌ها: با دستور زیر نیز می‌توانید از وضعیت کلیه سرویس‌های مرتبط با سرور bbb خود آگاه شوید.

sudo bbb-conf --status

که خروجی آن نظیر نمونه پایین خواهد بود:

red5 ——————————————————► [✔ - active]
nginx —————————————————► [✔ - active]
freeswitch ————————————► [✔ - active]
redis-server ——————————► [✔ - active]
bbb-apps-akka —————————► [✔ - active]
bbb-transcode-akka ————► [✔ - active]
bbb-fsesl-akka ————————► [✔ - active]
tomcat7 ———————————————► [✔ - active]
mongod ————————————————► [✔ - active]
bbb-html5 —————————————► [✔ - active]
bbb-webrtc-sfu ————————► [✔ - active]
kurento-media-server ——► [✔ - active]
etherpad ——————————————► [✔ - active]
bbb-web ———————————————► [✔ - active]
bbb-lti ———————————————► [✔ - active]

نصب پلاگین وردپرس bigbluebutton

برای کنترل و مدیریت bigbluebutton می‌توانید از وردپرس نیز استفاده کنید که برای این منظور می‌توان از دو افزونه محبوب با نام‎‌های BigBlueButton و BBB Administration Panel استفاده کنید.

ارائه سرور وب کنفرانس bigbluebutton

امیدوارم که با مطالعه این مقاله بتوانید به راحتی سرور bigbluebutton خود را راه اندازی کنید اگر مشکلی در نصب داشتید یا سوالی وجود داشت می‌توانید از قسمت دیدگاه همین پست با ما در میان بگذارید حدالامکان تلاش میکنیم سوالات شما را پاسخگو باشیم.

در صورتی که تمایل داشتید راه اندازی سرور bigbluebutton خود را به ما بسپارید و یا اگر نیاز به سرور جهت راه اندازی دارید نیز می‌توانیم سرور مناسب در اختیار شما قرار دهیم که می‌توانید از صفحه خرید سرور مجازی اقدام به ثبت سفارش خود نمایید.